Loãng xương là một tình trạng sức khỏe làm suy yếu xương, khiến chúng trở nên mỏng manh và dễ gãy. Bệnh tiến triển chậm trong vài năm và thường chỉ được phát hiện khi bệnh nhân bị ngã hoặc va chạm đột ngột khiến xương bị gãy.
Các chấn thương phổ biến nhất ở những người bị loãng xương là:
Gãy cổ tay
Hông gãy
Gãy xương cột sống (đốt sống)
Tuy nhiên, gãy cũng có thể xảy ra ở các xương khác, chẳng hạn như ở cánh tay hoặc xương chậu. Đôi khi ho hoặc hắt hơi có thể gây gãy xương sườn hoặc gãy một phần xương của cột sống.
Mặc dù gãy xương thường là dấu hiệu đầu tiên của chứng loãng xương, nhưng ở người lớn tuổi lại xuất hiện tư thế khom lưng (cúi về phía trước) là đặc trưng. Nó xảy ra khi xương ở cột sống bị gãy, gây khó khăn cho việc nâng đỡ trọng lượng của cơ thể.
Loãng xương ảnh hưởng đến nam giới và phụ nữ ở mọi chủng tộc. Nhưng phụ nữ da trắng và châu Á, đặc biệt là phụ nữ lớn tuổi đã qua thời kỳ mãn kinh, có nguy cơ mắc bệnh cao nhất.
Nguyên nhân gây loãng xương
Xương luôn trong tình trạng đổi mới, xương mới được tạo ra và xương cũ bị phân hủy. Khi còn trẻ, cơ thể tạo ra xương mới nhanh hơn quá trình phân hủy xương cũ và khối lượng xương sẽ tăng lên. Sau những năm đầu độ tuổi 20, quá trình này chậm lại và hầu hết mọi người đạt đến khối lượng xương tối đa ở tuổi 30. Khi mọi người già đi, khối lượng xương mất đi nhanh hơn so với lượng xương được tạo ra.
Khả năng bị loãng xương phụ thuộc một phần vào khối lượng xương đạt được khi còn trẻ. Khối lượng xương tối đa được di truyền một phần và cũng khác nhau tùy theo nhóm dân tộc. Khối lượng xương càng cao, càng ít nguy cơ bị loãng xương khi già đi.
Một số yếu tố nguy cơ gây loãng xương nằm ngoài tầm kiểm soát, bao gồm:
Giới tính: Phụ nữ có nhiều khả năng bị loãng xương hơn nam giới.
Tuổi tác: Càng lớn tuổi, nguy cơ loãng xương càng tăng.
Nguồn gốc: Bạn có nguy cơ bị loãng xương cao nếu bạn là người da trắng hoặc người gốc châu Á.
Tiền sử gia đình: Có cha mẹ hoặc anh chị em ruột bị loãng xương khiến bạn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn, đặc biệt nếu cha hoặc mẹ của bạn bị gãy xương hông.
Kích thước khung thân: Đàn ông và phụ nữ có khung cơ thể nhỏ có nguy cơ cao hơn vì họ có thể có ít khối lượng xương để bổ sung khi già đi.
Mức độ hormone: loãng xương phổ biến hơn ở những người có quá nhiều hoặc quá ít một số loại hormone trong cơ thể. Vd như:
+ Nội tiết tố sinh dục. Nồng độ hormone sinh dục giảm có xu hướng làm yếu xương. Sự sụt giảm nồng độ estrogen ở phụ nữ khi mãn kinh là một trong những yếu tố nguy cơ mạnh nhất để phát triển bệnh loãng xương. Phương pháp điều trị ung thư tuyến tiền liệt làm giảm nồng độ testosterone ở nam giới và phương pháp điều trị ung thư vú làm giảm lượng estrogen ở nữ giới có khả năng làm tăng tốc độ mất xương.
+ Các vấn đề về tuyến giáp. Quá nhiều hormone tuyến giáp có thể gây mất xương. Điều này có thể xảy ra nếu tuyến giáp của bạn hoạt động quá mức hoặc nếu bạn dùng quá nhiều thuốc hormone tuyến giáp để điều trị tuyến giáp kém hoạt động.
+ Các tuyến khác: Loãng xương cũng có liên quan đến tuyến cận giáp và tuyến thượng thận hoạt động quá mức.
Yếu tố chế độ ăn uống: Loãng xương có nhiều khả năng xảy ra ở những người:
+ Lượng canxi thấp. Thiếu canxi bẩm sinh đóng một vai trò trong sự phát triển của bệnh loãng xương. Lượng canxi thấp góp phần làm giảm mật độ xương, mất xương sớm và tăng nguy cơ gãy xương.
+Rối loạn ăn uống. Hạn chế ăn một cách nghiêm trọng và thiếu cân sẽ làm suy yếu xương ở cả nam và nữ.
+ Giải phẫu đường tiêu hóa: Phẫu thuật để giảm kích thước dạ dày hoặc cắt bỏ một phần ruột sẽ hạn chế diện tích bề mặt có thể hấp thụ chất dinh dưỡng, bao gồm cả canxi. Những cuộc phẫu thuật này bao gồm những cuộc phẫu thuật để giúp bạn giảm cân và các chứng rối loạn tiêu hóa khác.
+ Steroid và các loại thuốc khác: Sử dụng lâu dài các loại thuốc corticosteroid uống hoặc tiêm, chẳng hạn như prednisone và cortisone, cản trở quá trình xây dựng lại xương.
Triệu chứng của loãng xương
Thường không có triệu chứng trong giai đoạn đầu của quá trình loãng xương. Nhưng một khi xương của người bệnh bị suy yếu, sẽ xuất hiện các dấu hiệu và triệu chứng bao gồm:
Đau lưng do gãy hoặc xẹp đốt sống
Mất chiều cao theo thời gian
Tư thế khom lưng
Xương dễ gãy hơn nhiều so với dự kiến
Đau cột sống là một trong những triệu chứng của loãng xương
Một số thói quen xấu có thể làm tăng nguy cơ loãng xương.
Lối sống ít vận động. Những người dành nhiều thời gian ngồi có nguy cơ loãng xương cao hơn những người hoạt động nhiều. Bất kỳ bài tập và hoạt động chịu trọng lượng nào nhằm thúc đẩy sự cân bằng và tư thế tốt đều có lợi cho xương của bạn, nhưng đi bộ, chạy, nhảy, khiêu vũ và cử tạ dường như đặc biệt hữu ích.
Uống rượu quá mức. Thường xuyên uống nhiều hơn hai đồ uống có cồn mỗi ngày sẽ làm tăng nguy cơ loãng xương.
Sử dụng thuốc lá. Vai trò chính xác của thuốc lá đối với bệnh loãng xương vẫn chưa rõ ràng, nhưng nó đã được chứng minh rằng việc sử dụng thuốc lá góp phần làm xương yếu.
Tầm quan trọng của việc tầm soát loãng xương
Tác động đến sức khỏe khi mắc phải loãng xương là vô cùng lớn, vì vậy để có thể điều trị và ngăn ngừa bệnh loãng xương, chúng ta nên tầm soát loãng xương ở độ tuổi sớm nhất có thể, từ 35 tuổi trở đi. Bổ sung canxi tự nhiên cho xương là cách để ngăn ngừa loãng xương rất tốt, song song đó chúng ta nên vận động, thể dục thể thao vừa phải phù hợp với thể trạng cơ thể sẽ giúp cho xương chắc khỏe hơn.
Bổ sung thực phẩm hữu cơ, nhiều chất xơ sẽ giúp ngăn ngừa bệnh loãng xương
Hiện nay tại Phòng Khám Đa Khoa Vạn Thành, đang có chương trình tầm soát loãng xương với thiết bị hiện đại. Sẽ giúp cho Quý Khách có thể kiểm soát về mật độ xương so với cơ thể và từ đó sẽ có biện pháp ngăn ngừa hoặc phòng tránh bệnh loãng xương một cách hiệu quả.
